In het kader van het 25-jarig bestaan van Gemeente De Wolden en de titel Culturele Hoofdstad van Drenthe (2023-2024), kreeg ons team de opdracht om de historische volksverhalen van De Wolden nieuw leven in te blazen.
Het doel: een innovatieve en inclusieve ervaring creëren, zodat iedereen ook mensen met beperkte taal- en digitale vaardigheden, de verhalen kan beleven en ervan kan leren.
🔍 Onderzoek & Probleemverkenning
De eerste fase draaide om begrip van de doelgroep en technische haalbaarheid.
We richtten ons op laaggeletterden en digibeten, en onderzochten via:
Literatuurstudie (CMD-methode)
Expertinterview met Stichting Lezen & Schrijven
Vergelijkend onderzoek naar installaties, AR, VR en QR-codes
Belangrijkste inzichten:
Taalniveau moet tussen 1F en 2F liggen.
Navigatie moet simpel en visueel herkenbaar zijn (iconen, pictogrammen).
Ervaring mag niet langer duren dan 10 minuten.
Feedback (licht, geluid of animatie) verhoogt gebruiksvertrouwen.
AR/VR bleek financieel onhaalbaar binnen het budget van €5.000 per verhaal.
De doelgroep prefereert fysieke installaties boven digitale alternatieven.
Daarnaast onderzocht ik risico’s op vandalisme en manieren om het ontwerp hufterproof te maken.
Materialen zoals versterkt glas, RVS, anti-graffiti-coatings en UV-bestendige verf bleken het meest duurzaam.
💡 Ideegeneratie & Conceptontwikkeling
In de tweede fase gebruikten we meerdere creatieve technieken:
Brainstorming en mindmapping
NABC-methode om gebruikersbehoeften en meerwaarde te bepalen
SCAMPER-methode om ideeën te verbeteren en vernieuwen
Brainwriting en gewogen matrix om concepten te selecteren
Mijn aanvankelijke idee — een luisterpaal met audiobeleving — evolueerde tot een AI-praatpaal: een fysieke installatie waarbij bezoekers in gesprek kunnen gaan met een historisch personage, aangedreven door kunstmatige intelligentie.
Tijdens de gezamenlijke convergentiefase kwamen we tot één overkoepelend concept:
👉 Het Poortwachtershuisje — een fysiek audio- en visueel verhaalstation.
🧩 Prototype & Ontwerp
Het concept kreeg vorm als een kleinschalig tolhuisje, geplaatst op locaties die direct verband houden met het oorspronkelijke volksverhaal.
Interactieve elementen:
Een oude telefoon: zodra bezoekers deze oppakken, start de audio van het verhaal.
Een beeldscherm: toont bewegende beelden die het verhaal versterken.
Een informatiebord met QR-code: leidt naar een digitale verdieping op de website.
Optioneel bankje voor rust en ontmoeting.
Ik ontwierp het lo-fi prototype in Blender, waarna het getoond werd aan de opdrachtgever, docenten en medestudenten.
De opdrachtgever reageerde positief op het ontwerp, noemde het “toegankelijk, begrijpelijk en passend bij de context”, en stelde kleine toevoegingen voor (zoals het bankje).
🧠 Testfase & Evaluatie
We voerden een Rapid Evaluation uit met de methode Feedback Capture Grid om gerichte feedback te verzamelen van de opdrachtgever.
Belangrijkste bevindingen:
Concept werd als visueel sterk en begrijpelijk ervaren.
Opdrachtgever waardeerde de interactiviteit en fysieke component.
Aanbeveling: zorgen voor weersbestendigheid en inclusieve beleving voor alle leeftijden.
🚀 Eindresultaat
Het eindconcept, Het Poortwachtershuisje, vormt een brug tussen cultureel erfgoed en moderne storytelling.
Bezoekers kunnen letterlijk stilstaan bij de plek waar de verhalen ooit plaatsvonden, en via audio, beeld en fysieke interactie herbeleven wat ooit mondeling werd doorgegeven.
De verhalenroute:
bevordert toegankelijk erfgoed voor jong en oud,
stimuleert lokale trots en toerisme,
en biedt een duurzame, onderhoudsvriendelijke oplossing die past bij het culturele karakter van De Wolden.